liberatura

BOGDAN ZALEWSKI *    Wstąp do liberatury



Ktoś pisze książkę
By czytać mógł ktoś

On pisze
A ona?
To czyta

By inny on
Mógł czytać tamto
co napisała
inna ona

 

ktoś musi wydać
ten jej tom

I tak tom
Do tomu

Więc wiemy
Z grubsza

Kto pisze
I komu

To się potem
Dobrze czyta

Albo się czyta źle
Mógłbym tak przeżuwać długo
Papierową papkę
Odmieniać przez przypadki
Książki
Książkę
Książką 

wytarte frazesy

wytarte teraz
gumką

wydarte
całe strony

z tekstem

Pisarz nie pisze całej książki
umieszcza w niej jedynie tekst

czytelnik też nie czyta całych książek
on czyta tylko druk

gdyby pisarz pisał książki
dosłownie
prócz słów
musiałby ją napisać
od deski do deski

zaczynając od okładki
kończąc na okładce
chyba że chciałby skończyć
z okładaniem książki

zobacz że to możliwe
Wstąp do liberatury

Odwiedź jedyną czytelnię
Takich książek w kraju
Jedyną w swoim rodzaju
W Krakowie przy Karmelickiej
Numer 27

Tutaj zebrano wyjątkowe tomy

Bo kto powiedział: że autor nie może
Umieścić powieści na kartkach w pudełku?

albo schować poemat jak dżina w butelce?

A gdyby tak trzy tomy
W jedno połączyć
Niepodzielne dzieło?

pytają twórcy liberatury

Kto nam zabroni zwijać lub rozwijać
Książki w aleję
Ulicę wyrazów
I obrazów domów
do-mów
do-mów
do-mów

Dopowiedz sobie Czytelniku
dzieł
                       liberatury

czyli literatury wyzwolonej
z wszelkich konwencji wydawniczych

takich książkowych „odtąd dotąd”


Liberat pisze także światłem
Światło oznacza białe plamy
W terminologii edytorskiej
To przerwy między literami
Wersami albo rozdziałami

Liberat nie zna co to przerwa
Ta pusta przestrzeń też coś znaczy

           Słowo widzialne

                                    Niewidzialne

    Słowo ruchome

                Nieruchome

       W literaturze totalnej
       W książkach na wolności

tak o liberaturze napisał Zenon Fajfer
twórca pojęcia i ksiąg liberackich


Pustka i cisza też jest do

c
z
y
t
a
n
i
a


To liberacki elementarz

To kartka gładka
A to szorstka

To biała a to barwna strona

Tę znów pocięto na wąskie paski

Ta – popatrz – ma urwany róg
Popatrz i opatrz ranną stronę

To przezroczysty zwój a tamto
Karta z otworem i kamieniem

Nie da się tego zapisać inaczej 
Bo zmiana formy to zmiana znaczeń







* Bogdan Zalewski – dziennikarz Radia RMF, absolwent polonistyki UJ, autor popularnego bloga. W ramach audycji „Między słowami” w RMF Classic co poniedziałek o godz. 17.45 prezentuje autorski cykl „Czytaniec” poświęcony ciekawym książkom.